Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) definiuje zdrowie jako pełny dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny. Wydaje nam się oczywiste dbanie o zdrowie fizyczne – staramy się dbać o zdrową dietę, uprawiamy sport, robimy badania profilaktyczne, odwiedzamy lekarzy kiedy sytuacja tego wymaga, przyjmujemy zalecane leki. Czy podobnie dbamy o nasze zdrowie psychiczne? Wydaje się, że nie.
Ile osób, nawet spośród naszych znajomych, źle sypia, ma problemy z nadmierną nerwowością, rozdrażnieniem, cierpi z powodu lęku, napięcia, przygnębienia, czy braku energii do życia. Często objawy te utrzymują się tygodniami, a nawet miesiącami. Część spośród tych osób czeka „aż samo przejdzie”, część radzi sobie sposobami „domowymi”, czyli łagodzi lęk czy przygnębienie alkoholem, część wreszcie szuka pomocy u różnych cudotwórców i uzdrowicieli.
Pomoc lekarza psychiatry
Dlaczego z bólami brzucha idziemy najczęściej jednak do lekarza (choć niektórzy wybiorą też znachora), a z problemami natury psychicznej z pomocy lekarskiej nie chcemy albo boimy się skorzystać?
Sądzę, że dzieje się tak dlatego, że specjalista ten nazywa się psychiatra i wokół tego słowa nagromadziło się już tyle lęków i mitów, że aż strach pomyśleć o wybraniu się do niego na wizytę… Lepiej już męczyć się codziennie ze złym snem, przygnębieniem, drażliwością.
Psychiatria, jako jedna z podstawowych specjalizacji medycznych
Chciałabym w tym miejscu wytłumaczyć, że psychiatria jest medycyną życia psychicznego człowieka, a psychiatra to lekarz – specjalista, który takimi zaburzeniami się zajmuje, stawia diagnozę, zaleca czasami dodatkowe konieczne badania, dobiera właściwe leki, zaleca też czasami psychoterapię, czyli dodatkowe leczenie u specjalisty – psychologa (psychoterapeuty).
Warto wiedzieć, że psychiatra nie leczy wyłącznie pacjentów chorych psychicznie, ale może skutecznie usunąć objawy innych chorób, które są uciążliwe, przykre, długotrwałe i nie wynikają z uszkodzenia narządów, np. serca czy żołądka (jak sądzą czasami pacjenci), ale pojawiają się na skutek napięcia psychicznego, lęku, bezsenności lub przeżywanych kłopotów życiowych.
Konsultacje psychiatryczne
Chciałabym doczekać takiej normalności w Polsce jaka panuje w zachodniej Europie czy w USA. Tam lekarz, najczęściej rodzinny, po zbadaniu pacjenta i ustaleniu, że nie ma uszkodzenia badanych narządów, a dolegliwości mają charakter nerwicowy, czyli wynikający ze złego stanu psychicznego pacjenta, proponuje konsultację u psychiatry, normalnie, zwyczajnie, tak jakby kierował do kardiologa, gastrologa czy innego specjalisty.
Czasami zastanawiam się co myśli lekarz SOR-u, kiedy trafia do niego pacjent z napadem lęku i obawia się, że za chwilę dostanie zawału lub umrze? Po wykonaniu EKG i podstawowych badań laboratoryjnych już wie, że życie pacjenta nie jest zagrożone, natomiast powinien on leczyć swoje stany lękowe u psychiatry. Najczęściej (niestety) poszuka wielu wykrętnych słów, żeby tylko nie padło słowo „psychiatra”. Skieruje pacjenta do neurologa, psychologa, powie, że to „tylko nerwica”.
Poszukiwania skutecznego leczenia
Pacjent pozbawiony właściwej informacji najczęściej będzie jeszcze krążył długie tygodnie między różnymi lekarzami, robił kolejne niepotrzebne badania, odwiedzał po raz kolejny SOR-y, aż w końcu ktoś z litości albo ze złości odeśle go do psychiatry. Wiem to od moich pacjentów, że informację o możliwości skutecznego leczenia u psychiatry uzyskali najczęściej u znajomych, sąsiadów, kuzynów, którzy z takiej pomocy korzystali, a nierzadko też w … salonie fryzjerskim.
Czy w XXI wieku nie warto wreszcie przełamać jakiegoś błędnego i niepotrzebnego lęku przed psychiatrą i korzystać w pełni ze zdobyczy medycyny.
Pojawia się szansa na pozbycie się uciążliwych dolegliwości i odzyskanie dobrego samopoczucia, radości życia, zasypiania bez „drinka”, dobrego funkcjonowania w rodzinie i w pracy.
Czy nie warto?
Zachęcamy do zadania pytań naszemu specjaliście.
Autor
Specjalista psychiatra – Prof. dr n. med. Halina Marmurowska – Michałowska